وجود غلط املایی در نوشته‌های ما مشکلات بسیاری ایجاد می‌کند. مثلاً پیام مورد نظرمان را به مخاطب منتقل نمی‌کند، او را خسته و سردرگم می‌کند و این پیام را به او منتقل می‌کند که شما یا دانش کافی در نوشتار فارسی نداشته‌اید یا این که توانایی ویرایش متن فارسی را ندارید و زمانی را به آن اختصاص نداده‌اید.
پیدا کردن غلط املایی در متن فارسی هم کار آسانی نیست و به تجربه نیاز دارد. به علاوه این که برای این کار شما باید چشمانی تیزبین و ریزبین داشته باشید که واژه‌ها و عبارت‌های ناشنا و غلط را به سرعت تشخیص دهید.
چرا پیدا کردن غلط املایی سخت است؟
مغز ما برای کاهش انرژی مصرفی خود، سعی می‌کند بر اساس تجربه، ایجاد الگو و با قاعده، تکرار فرایندهای مختلف را تحلیل کند به همین دلیل است که پس از چندین بار دیدن واژه‌های مختلف در زبان فارسی، شما دیگر نیازی ندارید که برای خواندن یک واژه یا یک عبارت به تک تک حروف الفبایی آن یا تکواژهایش دقت کنید و سپس آن را بخوانید.
واژه «ویرایش» را در نظر بگیرید. پس از تکرار این واژه و به اصطلاح، عادت کردن چشم‌های ما به این واژه، شما دیگر نیاز ندارید تا تمام حروف را به شکل و – ی – ر – ا – ی – ش تجزیه و تحلیل کنید و بخوانید چون ذهن شما شکل و شمایل و ابعاد کل واژه را به صورت یک الگو در مغز ایجاد کرده است و برای خواندن از این الگوهای بزرگ‌تر استفاده می‌کند تا هم انرژی کم‌تری مصرف کند و هم زمان کم‌تری برای خواندن متن‌ها صرف کند.
پیرو این ویژگی مغز و چشم ما، یک مشکل دیگر هم برای پیدا کردن غلط املایی وجود دارد. جمله زیر را بخوانید:
هم وزرشکاران و هم ببیندگان اخبار وزرشی با شوق و علافه به تصویر نگاه می‌کردند تا نیتجه بازی را مشاهده کنند.
به احتمال زیاد، شما هم در جملهٔ بالا، برخی از غلط‌های املایی و جابه‌جایی حروف و تکواژها را مشاهده نکردید و جمله را به صورت بی‌غلط و بدون اشکال خواندید. این اتفاق به این دلیل در ذهن ما خطا ایجاد می‌کند که مغز ما الگوهایی که برای تشخیص کل واژه‌ها استفاده می‌کند، بیشتر روی بخش اول و انتهای واژه تمرکز دارد و به تکواژهای میان واژه دقت چندانی نمی‌کند و به این گونه، در کسری از ثانیه، با دیدن تکواژهای آغازین و انتهایی واژه و با توجه بسیار کمی به حروف میانی آن، عبارت را تشخیص می‌دهد.
به همین دلیل است که شما متوجه برخی از غلط‌های املایی موجود در این جمله نشدید مگر این که آن را به دقت و تمرکز و با هدف پیدا کردن غلط‌های املایی آن خوانده باشید؛ یعنی در بسیاری از مواقعی که یک یا چند غلط املایی در بخش میانی واژه‌ها و عبارت‌های مختلف وجود داشته باشد، به احتمال زیاد شما متوجه آن نخواهید شد.
چاره این کار و پیدا کردن سریع غلط املایی چیست؟
برای پیدا کردن غلط املایی در متن فارسی، باید تا حد ممکن تمرکز کنید و با استفاده از تجربه‌ها و دانش قبلی، واژه‌های مختلف را به آرامی مشاهده و بررسی کنید و با دقت و ریزبینی، ویرایش متن فارسی را به نتیجه برسانید.
اما اگر این کار را به مدت زیادی انجام دهید، متوجه خواهید شد که چه قدر از شما زمان و انرژی می‌گیرد و در نهایت هم اگر همان متن نهایی و خروجی شما را به دست یک ویراستار حرفه‌ای بسپاریم، به احتمال زیاد، باز هم غلط‌های مختلفی در آن متن فارسی پیدا می‌شود و این ویراستار حرفه‌ای است که با توجه به تخصص خود می‌تواند در زمان کمی، یک متن را به طور مطمئن و ویرایش‌شده به شما تحویل بدهد.
به غیر از ویراستارهای متن فارسی، که بهره‌گیری از آن‌ها مشکلات و هزینه‌های خود را دارد، تکنولوژی و فناوری هم به کمک شما آمده است و با کم‌ترین هزینه و در کم‌ترین زمان تمام غلط‌های املایی در متن فارسی را پیدا می‌کند و آن را برای شما ویرایش می‌کند.
این ابزارهای فناورانه و نوین به نرم‌افزار خطایاب یا غلط یاب متن فارسی معروف شده است. این نرم‌افزارها با استفاده از تمام داده‌های صحیح در نوشتار زبان فارسی و با مراجعه به فرهنگ‌های مختلف و واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان فارسی، غلط‌های املایی در متن شما را در لحظه و در کسری از ثانیه پیدا می‌کند و نحوهٔ نگارش صحیح آن را به شما پیشنهاد می‌دهد و شما با چند کلیک می‌توانید متنی کاملاً ویرایش‌شده و بدون غلط را تحویل بگیرید و تا حد زیادی از کیفیت و درست بودن آن مطمئن باشید.
نرم‌افزارهای خطایاب متن فارسی برای ویرایش متن‌های ساده و عمومی نزدیک به یک ویراستار انسانی دقیق و کارکشته متن خروجی باکیفیتی را به شما تحویل می‌دهند؛ اما هر چه متن شما تخصصی‌تر، پیچیده‌تر و مهم‌تر باشد، برای اطمینان از صحیح بودن نوشته‌ها بهتر است که در نهایت، از یک ویراستار متخصص هم استفاده کنید. برای آشنایی با امکانات کامل این نرم‌افزارها هم می‌توانید به مطالب زیر مراجعه کنید:
کاربردهای نرم‌افزار ویرایش متن
وقتی نرم‌افزار ویرایش هست، به ویراستار نیاز داریم؟
اهمیت استفاده از نرم‌افزار ویرایش متن
کلام آخر
برای پیدا کردن غلط‌های املایی باید تمرکز، انرژی، زمان و تخصص بالایی در نوشتار و ویرایش متن‌های فارسی داشته باشید اما راه میانبری هم وجود دارد که با استفاده از یک نرم‌افزار سبک و ساده، تمام غلط املایی‌های موجود در متن را پیدا کنید و آن‌ها را ویرایش و تصحیح کنید.
پاکنویس یکی از خطایاب‌های محبوب در متن فارسی است که به صورت یک افزونه روی رایانه و نرم‌افزار Word شما نصب می‌شود و با چند کلیک، نقش ویراستار تخصصی را برای شما ایفا می‌کند. برای اطلاعات بیشتر و امتحان کردن غلط یاب رایگان پاک نویس، به صفحه دانلود نرم افزار ویرایش متن فارسی مراجعه کنید.
