این روز‌ها همهٔ ما بیش از پیش با متن فارسی و نوشتن و خواندن سر و کار داریم. نه این که مطالعه‌مان بیشتر شده باشد، بلکه با آمدن گوشی‌های هوشمند و اضافه شدن پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی به زندگی‌مان، روزانه با حجم زیادی از نوشته‌ها و متن فارسی روبه‌رو می‌شویم. در بین این حجم نوشته‌ها و کلمات، با غلط‌های املایی خاص و رایجی هم برخورد می‌کنیم.
در موارد بسیاری، مخصوصاً اگر کاربر توییتر فارسی بوده باشید، تأکید افراد بر این است که درست‌نویسی را یاد بگیریم و متن‌ها و پیام‌هایمان را بدون غلط املایی و به صورت یک متن و پیام کاملاً ویرایش‌شده و بی‌غلط ارسال یا منتشر کنیم. آیا این افراد درست می‌گویند؟ آیا اصلاً درست‌نویسی در زبان فارسی ضرورت به حساب می‌آید؟ ویرایش متن فارسی و درست‌نویسی برای ما چه فایده‌ای دارد؟
در این مطلب از بلاگ پاکنویس تقریباً پاسخ تمام این سؤال‌ها را می‌گیرید و در نهایت متوجه می‌شوید که درست‌نویسی چه تأثیری در زندگی و متن‌های فارسی ما دارد. اگر به حوزهٔ ویرایش متن و زبان فارسی علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم که به بلاگ پاکنویس سری بزنید.
در این مقاله خواهید خواند:
درست‌نویسی چیست؟
درست‌نویسی مهارتی است در آن به ترتیب و صحیح نوشتنِ کلمات، عبارات و جملات و رعایت استفادهٔ درست از علائم نگارشی و نقطه‌گذاری به زبان فارسی، دقت می‌کنیم تا انتقال پیام و ایده‌ها به خواننده یا شنونده به طور دقیقی انجام شود. رعایت قواعد دستور زبان فارسی هم بخش مهمی از مهارت درست‌نویسی است.
ویژگی‌های یک متن صحیح و بی‌غلط فارسی
اگر بخواهیم تأیید کنیم که یک متن فارسی، با رعایت اصول درست‌نویسی نگارش شده است و از لحاظ نگارشی هیچ ایرادی ندارد، آن متن باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
املای صحیح واژه‌ها
کلمات باید به صورت صحیح و بر اساس قوانین املای فارسی نوشته شوند. داشتن غلط املایی می‌تواند متن را غیرقابل‌فهم کند. غلط‌های املایی رایج زبان فارسی را در متن زیر بخوانید:
غلط‌های املایی رایج در زبان فارسی را بشناسیم
رعایت دستور زبان فارسی
جملات باید با توجه به دستور زبان فارسی نوشته شوند. این کار شامل استفادهٔ صحیح از حروف اضافه، افعال، اسم‌ها، صفات و غیره می‌شود. هر زبانی یک دستور رایج دارد، مانند همان قواعد و گرامر زبان انگلیسی. برای درست‌نویسی، باید دستور زبان فارسی را بشناسید و قوانین آن را رعایت کنید.
ترتیب منطقی
جملات و پاراگراف‌ها باید به ترتیب منطقی و با ساختار محکمی نوشته شوند تا متن به خواننده امکان فهم و پیگیری آسان‌تری بدهد. به زبان ساده تر، نوشتهٔ شما باید مرتبط و مربوط باشد؛ جملهٔ قبلی به بعدی و جملهٔ بعدی به قبلی کاملاً مرتبط باشد و یک هدف واحد را دنبال کند و توضیح دهد.
استفاده از واژگان مناسب
در نوشتن متن، باید از واژگان مناسب و درست استفاده کنید و از کلمات نادر یا اصطلاحات مبهم پرهیز کنید. بر خلاف تصور برخی از افراد، سخت‌نویسی، دشوارنویسی و استفاده از کلمات نادر یا اصطلاحاً قلمبه‌سلنبه، باعث زیبایی و شیوایی متن شما نمی‌شود. هر چه متن شما ساده‌تر و روان‌تر باشد، خوانندهٔ متن را آسان‌تر پیگیری می‌کند و سردرگم نمی‌شود.
اجتناب از تکرار
تکرار نکردن بیش از حد کلمات و ایده‌ها در متن مهم است. برای تنوع و جذابیت بیشتر، باید از متناسب‌ترین مترادف‌ها و ترکیب‌های جملات استفاده کنید. برای این کار باید دایرهٔ واژگانی گسترده‌ای داشته باشید.
علاوه بر این، باید از حشو دوری کنید و عبارت‌ها و واژه‌های مترادف را پشت سر هم قطار نکنید. برای شناخت بیشتر حشو، روی «حشو چیست؟ » کلیک کنید.
استفاده از نشانه‌های نگارشی
استفادهٔ درست از علائم نگارشی مانند نقطه، ویرگول، نقطه‌ویرگول و… برای تقسیم جملات و ایجاد ساختار درست در متن فارسی ضروری است. متأسفانه، در پیام‌های روزمره یا حتی در محتوا‌های فارسی مختلف به زبان فارسی، معمولاً استفادهٔ درست از علامت‌گذاری نگارشی جدی گرفته نمی‌شود اما استفادهٔ صحیح از این علامت‌ها، به طور قابل‌توجهی روی درست‌نویسی شما تأثیر می‌گذارد. برای آموزش استفادهٔ صحیح از علائم نگارشی هم می‌توانید به متن زیر نگاهی بیندازید:
آموزش تمام علائم نگارشی در ۱۰ دقیقه
دوری از غلط املایی
متن نباید اشتباهات تایپی و املایی داشته باشد چون این موارد ممکن است خواننده را سردرگم کند. برای رعایت این اصل و حذف یا کم کردن غلط‌های املایی در متن فارسی، از روش‌های زیر استفاده کنید:
متن‌تان را مجدداً یا چند بار بخوانید؛
متن را به شخص دیگری بدهید تا غلط‌های آن را پیدا کند؛
از یک نرم‌افزار ویرایش متن فارسی استفاده کنید؛ مثل پاکنویس
برای بررسی املای صحیح کلمات، از فرهنگ‌های آنلاین زبان فارسی استفاده کنید؛
در نهایت، اگر متن فارسی شما خیلی مهم است، آن را به یک ویراستار متخصص بدهید تا آن را برای شما ویرایش کند.
چرا باید درست‌نویسی را رعایت کنیم؟
دلایل رعایت درست‌نویسی در زبان فارسی را در ادامه می‌خوانید:
حفظ صحت و درستی معنا
درست نوشتن کلمات و جملات در زبان فارسی به حفظ صحت و درستی معنا کمک می‌کند. واژه‌ها و جملاتی که به درستی نوشته شوند، ابهام‌زدایی می‌کنند و معنای دقیق‌تری را به خواننده انتقال می‌دهند.
اهمیت ادبیات و فرهنگ
درست نوشتن به عنوان یک اصل ادبی و فرهنگی مهم در جامعه شناخته می‌شود. احترام به زبان مادری و حفظ اصول نگارشی به ارتقای سطح فرهنگی افراد کمک می‌کند. پس یکی از وظایف ما به عنوان ایرانی یا فارسی‌زبان، این است که تا حدی که می‌توانیم، درست‌نویسی و نگارش صحیح فارسی را یاد بگیریم.
اثرگذاری در ارتباطات
در مواجهه با اشخاص دیگر و در ارتباطات رسمی و غیررسمی، درست‌نویسی به اثرگذاری و تأثیرگذاری در ارتباطات کمک می‌کند. پیام‌هایی که به درستی نوشته شوند، بهتر درک می‌شوند.
آیا تا به حال به مطلب سایت، محتوای اینستاگرامی، تلگرامی یا… بر خورده‌اید که در متن فارسی آن، غلط املایی داشته باشد یا متن آن نامفهوم باشد؟ در نگاه اول، این غلط‌های املایی از آن سایت یا صفحه چه تصویری به شما می‌دهد؟ آیا اگر یک سایت یا محتوای شبکهٔ اجتماعی غلط‌های املایی بسیاری داشته باشد، تصور نمی‌کنید که با یک تیم یا افراد بی‌سواد یا حواس‌پرت طرف هستید؟
ارزش انتشارات و اسناد رسمی
در مجلات علمی، کتب و اسناد رسمی، درست‌نویسی اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر مقاله یا مطلب علمی شما غلط املایی داشته باشد، تمام اعتبار علمی‌اش زیر سؤال می‌رود و قطعاً هم از سوی مجلات علمی برای انتشار رد می‌شود.
حفظ اعتبار متن
در دنیای حرفه‌ای و تحصیلی، درست نوشتن به حفظ اعتبار افراد کمک می‌کند. نوشته‌های پر از اشتباهات نگارشی ممکن است اعتبار فرد را تخریب کنند. اگر شما ادعا کنید که فردی متخصص و باسواد هستید، اما متن و نوشته‌های فارسی شما پر از غلط املایی باشد، مخاطب شما قطعاً چنین ادعایی را نمی‌پذیرد چون کسی که متخصص است، املای واژه‌های زبان فارسی را می‌داند.
تأثیر درست‌نویسی در تولید محتوای متنی و سئو
درست‌نویسی در محتوای آنلاین تأثیرات مثبت بسیاری دارد. برخی از این تأثیرات به شرح زیر است:
جلب توجه بیشتر
متن‌های فارسی بدون غلط املایی توجه مخاطبان را جلب می‌کنند و موجب می‌شوند تا مخاطبان به محتوای شما توجه بیشتری داشته باشند. غلط املایی باعث می‌شود که مخاطب به طور کامل اعتمادش را به شما از دست بدهد.
افزایش اعتماد نویسنده یا کانال شما
زمانی که محتوایی بدون غلط املایی یا ایراد‌های رایج بنویسید، مخاطبان راحت‌تر به شما اعتماد می‌کنند. شاید باورش سخت باشد اما یک غلط املایی کوچک در محتوا‌های مهم شما می‌تواند زحمات چند سالتان را نابود کند.
افزایش بهبود سئو
متون بدون غلط املایی موجب بهبود سئوی محتوای متنی و در نهایت، سایت و فروشگاه شما می‌شود و موقعیت سایت در نتایج جستجوی گوگل را تقویت می‌کنند. در نظر داشته باشید که حتی اگر مخاطب روی صفحهٔ سایت شما غلط املایی ببیند و سریع سایت شما را ترک کند هم گوگل این کار او را به عنوان نمره منفی برای شما در نظر می‌گیرد. برای این که محتوای متنی کسب‌و‌کارتان را بهبود دهید، بهتر است از خدمات یک بازاریاب محتوایی متخصص استفاده کنید.
کاهش اشتباهات در ارتباطات تجاری
درست‌نویسی در متون تبلیغاتی و ارتباطات تجاری، خطای کمتر و تأثیر مثبتی بر روی ارتباط با مشتریان دارد. چه بسیار تابلو‌های تبلیغاتی بزرگ و معروفی که در شهر‌های مختلف از برند‌ها و شرکت‌های عظیم با غلط املایی‌های پیش‌پا‌افتاده در خیابان‌ها نصب می‌شود و این غلط‌های املایی سوژهٔ خندهٔ کاربران مجازی می‌شود. در نظر داشته باشید، با این غلط‌های املایی و نشر روزانهٔ تابلو تبلیغاتی پر‌ازغلط در اینترنت، این اعتبار آن برند است که از بین می‌رود.
روش‌های رسیدن به درست‌نویسی
۱. می‌توانید و بهتر است که به صورت مداوم و مستمر، غلط‌های املایی زبان فارسی را بشناسید و ویرایش متن فارسی را یاد بگیرید و سعی کنید که حتی در متن پیام‌های روزانه با دوستانتان هم بی‌غلط بنویسید. برای آموزش درست‌نویسی و ویرایش متن فارسی هم می‌توانید از روش‌ها و منابع مختلفی استفاده کنید.
۲. برای نوشتن یک متن بی‌غلط و بدون ایراد‌های نگارشی می‌توانید از نرم‌افزار‌های ویرایش متن فارسی استفاده کنید. یک نرم‌افزار ویرایش متن فارسی به شما کمک می‌کند که در عرض مدت کوتاهی، متن‌تان را کاملاً بهینه و ویرایش کنید. برخی از این نرم‌افزار‌های ویرایش متن، در لحظه تمام غلط‌های متن را رفع و تصحیح می‌کنند و برخی هم ایراد‌های متن را تشخیص می‌دهند و نسخهٔ صحیح آن را به شما پیشنهاد می‌کنند تا خودتان تصمیم به ویرایش بگیرید.
جمع‌بندی
تا این جا متوجه شدید که درست‌نویسی چه تأثیرات مثبتی روی تولید محتوا، اعتبار نویسنده، درجه و دانش علمی نویسنده و… دارد. برای درست‌نویسی در متن فارسی هم لازم است که اصول خاصی را رعایت کنید که هم می‌توانید آن‌ها را یاد بگیرید و به صورت روزمره و مستمر رعایت کنید و هم این که برای افزایش سرعت کار از نرم‌افزار‌های خطایاب متن فارسی استفاده کنید.
در بین این غلط‌یاب‌های فارسی که متن شما را خطایابی می‌کنند می‌توانید از پاکنویس استفاده کنید. پاکنویس یک ابزار رایگان و سبک است که به سه روش به شما کمک می‌کند.
- از طریق نصب افزونه ورد نرم‌افزار ویرایش متن پاکنویس روی رایانه
- با استفاده از صفحه ویرایش آنلاین
- نصب افزونه گوگل کروم روی رایانه شما
برای دانلود غلط‌یاب رایگان پاکنویس به صفحه نرم‌افزار ویرایش متن فارسی مراجعه کنید و اگر سؤالی در این مورد داشتید، در انتهای همین متن از ما بپرسید.
